اخبار کشاورزی
نظریه های خوب ولی بی حاصل وزیر جهاد کشاورزی برای رسانه های تخصصی
دوشنبه 12 مهرماه 1400 15:42
کاج پرس:
در شرایطی که بورسِ وعده دادن های غیر مسئولانه رونق کم سابقه ای یافته است و بازار حرف زدن به جای عمل کردن در سیاست های اجرایی و اداره امور روز به روز گسترش می یابد و مفاهیمی چون «انجام شد، هم اکنون در حال اجراست، فلان کمبود برطرف شد» جای خود را به افعالی چون «خواهد شد، خواهیم کرد، انجام می شود، چرا این یا آن کمبود وجود دارد، باید برطرف شود» و ... مواردی از این قبیل داده است، شاهد هستیم دکتر ساداتی نژاد در نشست شورای معاونان وزارت جهاد کشاورزی و در ارتباط با ایجاد امنیت غذایی برای مردم، به ضرورت بهره گیری از ظرفیت رسانه ها برای پیشبرد اهداف بخش کشاورزی یاد می کند.
ایشان حتی پا را فراتر می گذار و می گوید: «اگر ساختار وزارت جهاد کشاورزی اجازه می داد، برای امور رسانه ای، تشکیلاتی در حد و اندازه معاون وزیر در نظر می گرفتم» و خلاصه می گوید: «اما اکنون نیز مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت جهاد کشاورزی برای من در حکم معاونت محسوب می شود.» البته احتمالا منظور ایشان سرپرست است، چون سایر معاونت های وزیر هم با حکم سرپرستی اداره می شوند.
ولی این سخن وزیر که حاوی استفاده از ظرفیت رسانه های کشور و تعامل با آنان ذیل لزوم هماهنگی و هم افزایی مجموعه روابط عمومی های وزارت جهاد کشاورزی برای تحقق برنامه های این وزارتخانه است، مبهم، دو پهلو، نامشخص و یک حرف غیر عملی است که به لحاظ نظری با مفاهیم نقش دولت و جایگاه مستقلانه رسانه ها کاملا در تضاد است. در عین حال، مشخص نیست از منظر آقای وزیر، کدام رسانه ها مورد نظر است؛ صدا و سیما، خبرگزاری ها و مطبوعات دولتی، جناحی، سیاسی و نهادی هم جزء رسانه ها به شمار می روند که پیش از گفته ایشان از ظرفیت آنها برای انعکاس اخبار دولتی کشاورزی ولی بسیار اندک در کنار سایر بخش های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، بازرگانی و خدماتی استفاده می شده است و این گفته اگر تدقیق نشود حرف تازه ای نیست.
باید گفت؛ پیش از این در آستانه دولت یازدهم این بحث در عرصه کشاورزی در سطحی قابل توجه مطرح شد که چه باید کرد تا کشاورزی مملکت به رغم دارا بودن و دربرگیری دامنه گسترده مخاطبان، از انزوای افکار عمومی در سطوح مختلف جامعه اعم از تصمیم گیر و تصمیم ساز تا عامه مردم خارج شود؟
در آن زمان، مدیر مرکز روابط عمومی کارآشنا و آگاه به نقش هر یک از رسانه ها، به همراه تیم ورزیده ای از همکارانش و با کمک چند معاون تولیدی وزارتخانه، در جمع بندی نهایی به این نظریه رسیدند که می بایست مسائل کشاورزی را مانند سایر بخش های اقتصاد و بازرگانی و فرهنگ و قس علیهذا، برای آحاد مملکت به صورت استدلالی، تشریحی، توضیحی، اثباتی، اقناعی و نه فقط صرف خبر، تشریح و اطلاع رسانی کرد که این مهم را نشریات و رسانه های تخصصی می توانند با تولید محتوا و تشریح پیچیدگی های فرایند و مراحل تولید مثلا تخم مرغ یا گوشت مرغ و سایر محصولات کشاورزی تقویت و در جامعه بهبود بخشند تا موضوع کشاورزی برای جامعه مخاطب، فقط «گران شد، ارزان شد» و کمبود و مازاد محصولات و فراورده ها و موضوعاتی خبری از این دست نباشد.
لذا در آبان ماه 1392 یعنی آغاز دولت اول روحانی، حجتی جلسه ای را با رسانه های پیشرو و فعال تخصصی و حضور چند تن از معاونان خود گذاشت که این مفهوم و نظریه یعنی عمق بخشی رابطه میان کشاورزی و مردم را اجرایی کنند، اما شوربختانه این حرکت به خوبی پیش نرفت، ظرف مدت کوتاهی در جا زد و بدون هیچ پیشرفتی ابتر شد!
یعنی این بحث مفید و موثر، در چنبره نگرش های دولتی که به جز خود هیچ ظرفیت دیگری را برای پیشبرد برنامه هایش نمی بیند گرفتار آمد و همچنان، بخش دولتی کشاورزی متوجه نشد که وزارت جهاد کشاورزی یک تفاوت ماهوی با سایر وزارتخانه ها دارد و آن ارتباط مویرگی گسترده با مخاطبانی به تعداد جمعیت روزافزون یک سرزمین و روزانه حداقل سه نوبت است که عملکرد این وزارتخانه را مورد ارزیابی قرار می دهند!
مثلا اگر هزار تومان به قیمت پنیر اضافه شود، این موضوع در میان اکثریت جامعه مطرح و مورد بحث قرار می گیرد، پس باید آنچه وزارت جهاد کشاورزی انجام می دهد و آنچه قابل انجام نیست را نه فقط به صورت خبر، بلکه با استدلال و تجزیه و تحلیل و به شیوه اثباتی، اقناعی، تشریحی منعکس کند تا افکار عمومی راست را از ناراست، بی کفایتی را از کفایت و علل بیرونی تاثیر گذار و خارج از اراده وزارتخانه بر تولید و کمبود یا مازاد این و آن محصول را دریابد.
به هر حال، به رغم تجلیل حسن روحانی در راس دولت یازدهم از دو پیشکسوت مطبوعات کشاورزی در مراسم خانه کشاورز و قول و قرارهای حجتی برای حرکت بر مدار مجلات و رسانه های تخصصی مستقل و منتقد و موثر، موضوع به تدریج فراموش تا جایی که در دولت دوازدهم، حتی پول آبونمان مجلاتی که مدام برای همین منظور در وزارتخانه و سراسر ایران توزیع می شدند بلعیده و این بلعیدن ها و نوعی حق کشی در دوره وزارت خاوازی به اوج خود رسید!
حال دکتر ساداتی نژاد هم سخنی درست، ولی گویا بیشتر برای تعارف و خالی نبودن عریضه در طرفداری از مطبوعات و رسانه ها گفته اند که به زعم نویسنده نباید جدی گرفت و روی آن سرمایه گذاری کرد. رسانه و مطبوعات، طی دهه گذشته برای وزارت جهاد کشاورزی، به تدریج به ارسال چند پیامک در طول روز و حداکثر انعکاس چند خبر در طول هفته، آن هم در مورد کارهایی که قرار است انجام شود یا خبر فلان بازدید و برکناری و انتصاب بهمان مدیر و معاون و مسائلی از این دست تبدیل و از محتواهای اقنایی، استدلی و تحلیلی تهی شد!
در داخل وزارتخانه نیز بودجه های هنگفت برای چاپ و انتشار جزوات و بروشورهای آموزشی و ترویجی ناکارآمد یا ایجاد یک استودیوی چند میلیاردی مانند آنچه در طبقه سیزدهم ساختمان ترویج در خیابان آزادی وجود دارد صرف می شود تا مگر چند فیلم بی محتوا بسازند که آن هم گفته می شود دچار حریق شده است.
خلاصه آنکه هیچ برنامه و سیاستی از سوی وزارتخانه یا روابط عمومی در مورد نشریات و رسانه های تخصصی که بعضا سرمایه های بزرگ معنوی و مادی به شمار می روند و یک شناخت 40 ساله از کشاورزی کشور دارند تدوین نشده و نخواهد شد، نگاهی عمیق در مورد آنها وجود ندارد و به واقع حتی بخش هایی از وزارتخانه، این نشریات - به ویژه نوع منتقد آنها را - رقیب خود می دانند و تعطیلی شان را آرزو می کنند، کمااینکه با کوشش هایی طی چند سال گذشته، در مواردی هم موفق بوده اند!
لذا در آنچه وزیر گفته است، حرف تازه ای برای فعالان عرصه اطلاع رسانی مضمونی در میان مجلات و رسانه های تخصصی بخش کشاورزی نیست. حداکثر این گفته وزیر صَرف حمایت بیشتر از نهادهای خبری دولتی خواهد شد که قبلا هم این روال بوده و بارقۀ امیدی برای کشاورزی، کشاورزان و افکار عمومی نخواهد بود، زیرا به واقع، رسانه هایی مورد حمایت قرار خواهند گرفت که در بخش دولتی و نیمه دولتی، نقش خبررسانی در حوزه عملکردهای وزارتخانه را بدون تحلیل، تفسیر و یا انتقاد ایفا می کنند.
منصور انصاری
مدیرمسئول و صاحب امتیاز مجله صنایع زیرساخت های کشاورزی
با کلیک روی تصاویر زیر, به شبکه های اجتماعی کاج پرس بپیوندید:
