هوشمندی وزارت جهاد کشاورزی در بهره گیری از ظرفیت حضور در نهادهای بین المللی

کشاورزی، غذا و امنیت غذایی فارغ از چالش‌ها و اختلاف نظرهای سیاسی راه خود را می‌رود

پنج شنبه پانزدهم خرداد

فرانک مسعودی

اخیرا در خبرها خواندیم که فرخ تایروف، زاده تاجیکستان و نماینده جدید فائو در ایران، اعتبارنامه خود را به وزیر امور خارجه تقدیم کرده‌ و سپس، با دکتر قزلجه نوری در محل وزارت جهاد کشاورزی ملاقات و دو طرف بر گسترش همکاری های بین المللی و منطقه ای تاکید کرده اند. همین رخداد نیکو دست مایه ای شد تا به مقدماتی در باره تاسیس فائو و تاریخچه ای مختصر از همکاری ایران با این سازمان بین المللی بپردازیم:

درباره فائو:

سازمان خواربار و کشاورزی (فائو) The Food and Agriculture Organization (FAO) یک آژانس تخصصی سازمان ملل متحد است که تلاش‌های بین‌المللی برای ریشه‌کن کردن گرسنگی را رهبری می‌کند. هدف فائو به گفته خودش؛ دستیابی به امنیت غذایی برای همه و اطمینان از دسترسی منظم مردم به غذای کافی و با کیفیت بالا برای داشتن زندگی فعال و سالم است. فائو با ۱۹۵عضو - ۱۹۴کشور و اتحادیه اروپا - در بیش از ۱۳۰کشور در سراسر جهان فعالیت می‌کند. شعار فائو این است:به ما بپیوندید تا جهانی بدون گرسنگی و فقر بسازیم.

Join us in creating a world without hunger and poverty.

فائو در یکم فوریه 1945 تأسیس شد

کانادا، اولین جلسه سازمان ملل متحد تازه تأسیس، سازمان غذا و کشاورزی (FAO) را به عنوان یک آژانس تخصصی سازمان ملل متحد در شهر کبک تأسیس کرد و واشنگتن دی سی به عنوان مقر موقت فائو تعیین شد.

اولین ارزیابی و برآورد جهانی غذا

فائو، حدود یک سال پس از تاسیس، یعنی در یکم ژانویه 1946، ارزیابی جامعی برای درک بهتر از وضعیت تغذیه در جهان به عمل آورد که تصویری بی نظیر تا آن زمان از وضعیت غذا ارائه می‌داد و از طریق شواهد علمی ملموس، باورهای دیرینه مبنی بر شیوع گرسنگی گسترده و سوء تغذیه را تأیید می‌کرد. اگرچه این نظرسنجی با استانداردهای امروزی تا حدودی نادرست است، اما ۷۰کشور را پوشش داد و تلاشی پیشگامانه برای تجزیه و تحلیل وضعیت غذا در جهان بود.

عضویت ایران در فائو

ایران در سال ۱۹۵۳میلادی، یعنی 51 سال است که به عضویت فائو در آمده و از آن زمان، سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد(FAO) با جمهوری اسلامی ایران همکاری داشته است. در سال ۱۹۹۲دفتر نمایندگی خود را در تهران بازگشایی کرد. این همکاری‌ها در زمینه‌های مختلف کشاورزی، منابع طبیعی و توسعه روستایی ادامه داشته و در سال‌های اخیر با تمرکز بر کشاورزی پایدار، مدیریت منابع آب و خاک، و تقویت ظرفیت‌های محلی گسترش یافته است...

پروژه‌های مشترکFAO  و ایران

 

1. مدیریت ریسک بلایای طبیعی در مناطق روستایی

در آبان‌ماه ۱۳۹۹، پروژه‌ای برای تقویت ظرفیت‌های مدیریت ریسک بلایای طبیعی در مناطق روستایی ایران با تمرکز بر مدیریت منابع آب و خاک در استان‌های گلستان، خوزستان، لرستان و سیستان و بلوچستان آغاز شد.

2. مدیریت منابع آب در دشت قزوین

در دی‌ماه ۱۳۹۹، پروژه‌ای برای بهبود بهره‌وری آب کشاورزی در دشت قزوین با استفاده از مدارس مزرعه‌ای (Farmer Field Schools) و آموزش کشاورزان در زمینه مدیریت منابع آب و الگوهای کشت بهینه آغاز شد.

3. کشاورزی در مناطق خشک

در اردیبهشت ۱۴۰۲، پروژه‌ای برای افزایش بهره‌وری کشاورزی در مناطق خشک با استفاده از سیستم‌های کشاورزی- جنگل‌داری-دامداری(Agrosilvopastoral)در استان‌های آذربایجان شرقی، اردبیل، همدان و کردستان آغاز شد. این پروژه شامل آموزش کشاورزان و انتقال تجربیات بین‌المللی است. agrosilvopastoralبه معنای «سیستم‌های کشاورزی، جنگلداری و دامپروری یکپارچه» است. این سیستم‌ها به طور خلاصه، تلفیقی از سه فعالیت کشاورزی (زراعت، پرورش گیاهان دارویی)، جنگلداری (جنگل‌کاری، مدیریت جنگل) و دامپروری (پرورش دام) هستند که در یک منطقه خاص با هم ادغام شده‌اند. این روش، به عنوان یک استراتژی تولید پایدار، در مناطق مختلفی از جهان به کار گرفته می‌شود، به ویژه در مناطقی که نیاز به استفاده بهینه از زمین و منابع طبیعی وجود دارد.

4. تقویت زنجیره تأمین پسته

در تیرماه ۱۴۰۲، پروژه‌ای با هدف بهبود تولید و صادرات پسته از طریق مدیریت یکپارچه محصول در استان‌های خراسان رضوی، کرمان و یزد آغاز شد. این پروژه شامل بهبود بهره‌وری، ارتقاء کیفیت، و تقویت ظرفیت‌های وزارت جهاد کشاورزی در مدیریت زنجیره تأمین است.

5. مدیریت یکپارچه آفات و بیماری‌های خرما

در دی‌ماه ۱۴۰۲، پروژه‌ای با هدف مقابله با آفات و بیماری‌های خرما در استان‌های جنوبی ایران مانند سیستان و بلوچستان، هرمزگان، فارس و کرمان آغاز شد. این پروژه شامل تقویت اقدامات فیتوسانیتاری، سیستم‌های هشداردهی زودهنگام و آموزش کشاورزان است.

6. تضمین اصالت زعفران

در اردیبهشت ۱۴۰۳، پروژه‌ای دو ساله برای تقویت شفافیت و ردیابی زعفران ایرانی با هدف ارتقاء امنیت غذایی و سلامت مصرف‌کنندگان آغاز شد. این پروژه در راستای اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد و برنامه کشوریFAOدر ایران است.

دستاوردهای مهم

سیستم‌های کشاورزی میراث جهانی: در تیرماه ۱۴۰۲، سیستم باغات انجیر دیم استهبان در استان فارس به‌عنوان سیستم کشاورزی میراث جهانیFAOمعرفی شد. همچنین، سیستم‌های کشاورزی مبتنی بر قنات در گناباد و تولید انگور در دره جوزان نیز به این فهرست افزوده شدند.

تقویت ظرفیت‌های محلی: برگزاری دوره‌های آموزشی و کارگاه‌های انتقال دانش در مناطق مختلف ایران، از جمله اورمیه، برای ارتقاء مهارت‌های کشاورزان در زمینه‌های مختلف کشاورزی پایدار و مدیریت منابع طبیعی.

دفتر نمایندگی FAO در ایران

دفتر نمایندگی FAO در ایران در تهران واقع شده و مسئولیت هماهنگی و اجرای پروژه‌های مشترک با وزارت جهاد کشاورزی را بر عهده دارد. این دفتر همچنین به‌عنوان مرکز تبادل دانش و تجربیات بین‌المللی در حوزه کشاورزی و توسعه روستایی عمل می‌کند.

چگونگی حمایت سازمان ملل متحد از آرمان‌های توسعه پایدار در جمهوری اسلامی ایران

به گفته فائو، آرمان‌های توسعهپایدار، نقشه‌راه دست‌یابی به آینده‌ای بهتر و پایدارتر برای همگان است. این آرمان‌ها به چالش‌های جهانی‌ای پاسخ می‌دهند که با آن‌ها رو به رو هستیم. از جملهاین چالش‌ها می‌توان به فقر، نابرابری، تغییر اقلیم، تخریب محیط‌زیست، صلح و رفاه اشاره کرد. این ۱۷آرمان به یک‌دیگر متصل‌اند و برای اینکه کسی از آن‌ها بی‌بهره نماند، باید تا سال ۲۰۳۰به آن‌ها دست‌یابیم.

ارتباطات اخیر فائو و وزارت جهاد کشاورزی:

فائو صدمین سالگرد تأسیس مؤسسه رازی و سهم آن در سلامت جهانی دام را تبریک گفت

دی ماه سال گذشته (پنجم ژانویه 2025 میلادی)، فائو صدمین سالگرد تأسیس مؤسسه رازی و سهم آن در سلامت جهانی دام را تبریک گفت. دکتر تاناوات تینسین، معاون مدیرکل فائو و مدیر بخش تولید و سلامت دام فائو، در پیامی ویدیویی، بر سهم ماندگار این مؤسسه در مبارزه با بیماری‌های دامی و پیشبرد سلامت دام در سراسر جهان تأکید کرد. و گفت که مشارکت فعال موسسه رازی در رویدادهای جهانی، تعهد آن را به پیشرفت علوم دامپزشکی بیش از پیش نشان می‌دهد و در سپتامبر 2024، این موسسه نماینده ایران در کنفرانس جهانی نوآوری در سلامت دام، مراکز مرجع و واکسن‌ها به میزبانی فائو در رم بوده و سهم خود را در تحول پایدار دام به نمایش گذاشته است.

نماینده جدید فائو در ایران اعتبارنامه خود را به وزیر امور خارجه تقدیم کرد‌

یکشنبه چهارم خرداد سال جاری، فرخ طایراو، تبعه تاجیکستان، با بیش از ۲۰سال تجربه گسترده در توسعه بین‌المللی و برنامه‌ریزی کشاورزی، ماموریت دیپلماتیک خود به عنوان نماینده جدید فائو در ایران را با تقدیم استوار نامه ای به عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران آغاز کرد. این انتصاب، شروع فصل جدیدی از همکاری فائو با ایران است که هدف آن تقویت همکاری در زمینه‌های تولید و بهره‌وری کشاورزی، شیلات، ایمنی مواد غذایی، کشاورزی پایدار، مدیریت منابع طبیعی، کاهش و تعدیل تغییرات اقلیمی است.به گفته فائو، انتصاب طایراو، تعهد مداوم فائو به حمایت از ایران در دستیابی به اولویت‌های توسعه ملی‌اش را مجدداً تأیید می‌کند.

فائو و ایران برای تبادل دانش و شیوه‌های پیشرفته کشاورزی بین کشورها

این جلسه آغاز فصل جدیدی از همکاری بین فائو و جمهوری اسلامی ایران بود و تعهد هر دو طرف را برای پیشبرد امنیت غذایی، تولید پایدار کشاورزی و مدیریت منابع طبیعی، به ویژه در مواجهه با چالش‌های فزاینده مرتبط با آب و هوا و محیط زیست، مجدداً تأیید کرد.

سوم ژوئن 2025، قزلجه نوری با ابراز آمادگی برای به اشتراک گذاشتن دانش و تجربیات با سایر کشورها، اظهار داشت: «فائو می‌تواند به عنوان بستری مرکزی برای به اشتراک گذاشتن دانش کشاورزی بین کشورها عمل کند. یکی از حوزه‌های بسیار فعال در ایران، استفاده از فناوری در بخش کشاورزی است. تلاش‌های قابل توجهی در کاهش تلفات و ضایعات مواد غذایی، بهینه‌سازی استفاده از پسماندهای کشاورزی و کودها و بهبود ذخیره‌سازی آغاز شده است».

طایراو بر ارزش نقش و مشارکت‌های علمی ایران در کشاورزی پایدار تأکید کرد. او گفت: «ایران کشوری با دستاوردهای برجسته در کشاورزی و امنیت غذایی است. فائو متعهد به ایجاد مشارکت‌های قوی‌تر برای به اشتراک گذاشتن این دستاوردها با سایر کشورهایی است که هنوز به دانش و پشتیبانی فنی نیاز دارند».

تایراو گفت: «من واقعاً خوشحالم که می‌توانم در یک مأموریت بین‌المللی به زبان مادری‌ام، فارسی، صحبت کنم. من تمام دانش و تجربه‌ای را که طی بیش از 25 سال کار حرفه‌ای با کارایی بالا در دفتر فائو در تهران به دست آورده‌ام، به کار خواهم گرفت».

در این جلسه، قزلجه نوری از نماینده فائو خواست تا دعوت رسمی خود را برای بازدید مدیر کل فائو از تهران ابلاغ کند.

طایراو با تجربه گسترده در توسعه بین‌المللی، بیش از دو دهه تخصص را در نقش جدید خود به کار می‌گیرد. انتظار می‌رود مأموریت او در ایران تلاش‌های مداوم در زمینه‌های تولید و بهره‌وری کشاورزی، شیلات، ایمنی مواد غذایی، کشاورزی پایدار، مدیریت منابع طبیعی، کاهش و تعدیل تغییرات اقلیمی را تقویت کند.

۲ژوئن ۲۰۲۵. تهران، دیدار فرخ تایروف، نماینده فائو در جمهوری اسلامی ایران با غلامرضا نوری وزیر جهاد کشاورزی

آیا ایران از حق رای در فائو به دلیل بدهی منع شده بود؟

بله، ایران به دلیل بدهی‌های معوقه‌اش به سازمان ملل متحد، از جمله در سازمان خواربار و کشاورزی (فائو)، از حق رای در مجمع عمومی این سازمان محروم شده بود. طبق ماده ۱۹منشور سازمان ملل، کشورهای عضو که بدهی آن‌ها برابر یا بیشتر از سهمیه دو سال گذشته‌شان باشد، حق رای در مجمع عمومی را از دست می‌دهند.

در ژانویه ۲۰۲۱، ایران به دلیل بدهی بیش از ۱۶میلیون دلار به سازمان ملل، از حق رای در مجمع عمومی محروم شد. وزارت خارجه ایران این اقدام را ناشی از تحریم‌های یک‌جانبه ایالات متحده دانست که دسترسی ایران به منابع مالی‌اش را مسدود کرده بود. پس از مذاکرات و آزادسازی منابع مالی ایران در کره جنوبی، این کشور توانست بدهی‌اش را پرداخت کرده و حق رای خود را بازیابد.

در مورد فائو، اطلاعات دقیقی در دسترس نیست که نشان دهد ایران به‌طور خاص از حق رای در این سازمان به دلیل بدهی محروم شده باشد. با این حال، محرومیت از حق رای در مجمع عمومی سازمان ملل می‌تواند تأثیراتی بر مشارکت ایران در سایر نهادهای سازمان ملل، از جمله فائو، داشته باشد.

در مجموع، ایران به دلیل بدهی‌های معوقه‌اش به سازمان ملل، از جمله در فائو، از حق رای در مجمع عمومی این سازمان محروم شده بود.

همچنین در خبرها می خوانیم که وزیر جهاد کشاورزی از احیای «اتاق ایران» در فائو به عنوان یکی از موفقیت‌های دیپلماتیک دولت چهاردهم نام برده است.

دوازدهم خرداد، وزیر جهاد کشاورزی، بازسازی و راه‌اندازی مجدد «اتاق ایران» در مقر سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (فائو) در رم را از موفقیت‌های دیپلماتیک دولت چهاردهم دانست و گفت: با پرداخت بخشی از بدهی به فائو و پایان تعلیق، حق رأی ایران در این سازمان بین‌المللی پس از ١۵سال احیا شد.غلامرضا نوری قزلجه در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به نقش تاریخی ایران در فائو اظهار داشته: ایران همواره یکی از کشورهای تأثیرگذار در منطقه آسیا و عضو شورای مرکزی فائو بوده است، اما متأسفانه در ۱۵ سال اخیر، به دلیل عدم پرداخت حق عضویت، عملاً از حق رأی و مشارکت در تصمیم‌گیری‌های کلان این سازمان محروم شده بود.وی با اشاره به بدهی ایران به فائو گفت: سال‌ها بدهی معوق به دستگاه‌های محلی رم داشتیم که باعث تعلیق فعالیت‌های دفتر و امکان تعطیلی کامل آن شده بود. وزیر جهاد کشاورزی اظهار داشته: با هماهنگی سازمان برنامه و بودجه و حمایت وزارت امور خارجه، توانستیم بدهی‌ها و حق عضویت به فائو را پرداخت کنیم.نوری به بازسازی و راه‌اندازی مجدد «اتاق ایران» در مقر فائو در رم اشاره کرده و گفته: احیای مجدد این اتاق یکی از موفقیت‌های دیپلماتیک دولت چهاردهم است که به فعال شدن همکاری‌های ایران، استفاده از ظرفیت‌های بین‌المللی سازمان‌هایی مانند صندوق بین‌المللی توسعه کشاورزی (IFAD) و‌ همچنین بهره‌مندی از فرصت آموزش، ترویج، تحقیق و توسعه کشاورزی فائو در کشور کمک خواهد کرد.

و در ادامه، خبر دیدار نماینده جدید فائو در تهران با وزیر جهاد کشاورزی، نشانه های امیدوار کننده از اهمیت وزارت جهاد کشاورزی برای حضور در نهادهای بین المللی را دارد، به ویژه اینکه دکتر نوری از این حضور به عنوان فرصت استفاده از ظرفیت های بین المللی سازمان هایی مانند صندوق بین المللی توسعه کشاورزی (IFAD) و همچنین بهره مندی از آموزش ترویج تحقیق و توسعه کشاورزی فائو یاد می کند.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت جهاد کشاورزی، در همین روز دوازدهم خرداد ماه سال جاری، «فرخ طایراو» نماینده جدید سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد (فائو) در تهران با حضور در وزارت جهاد کشاورزی با غلامرضا نوری دیدار و‌ درباره توسعه همکاری‌های بین‌المللی و‌منطقه‌ای گفت‌وگو کرده است. همانگونه که گفتیم، فرخ طایراو از روز چهارم خرداد با تسلیم استوارنامه به سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه، فعالیت رسمی خود را در ایران آغاز کرده است. نهایتا، وزیر جهاد کشاورزی در دیدار با نماینده جدید فائو در ایران، از این سازمان به عنوان مرکز ثقل همکاری های بین المللی کشاورزی و غذا یاد کرده است.

وزیر جهاد کشاورزی، نقش سازمان غذا و کشاورزی (فائو) در تسهیل دسترسی مردم به غذا را محوری دانست و گفت: فائو می‌تواند مرکز ثقل هماهنگی و همکاری‌های بین کشورهای دنیا در حوزه کشاورزی و غذا باشد.ایشان در دیدار فرخ طایراو نماینده جدید سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد در ایران با تبریک این انتصاب و ابراز خرسندی از این که نماینده جدید فائو از کشور دوست تاجیکستان برای این ماموریت به تهران اعزام شده است، گفت: فائو از مجموعه‌های مهم سازمان ملل متحد است که در شرایط امروز دنیا با تغییرات اقلیمی، فقر، جنگ، بلایای طبیعی و ... که مشکلاتی برای امنیت غذایی دنیا ایجاد کرده، لزوم ایفای نقش فعال آن سازمان بیش از پیش احساس می‌شود.وی افزود: ایران از ابتدای تاسیس سازمان غذا و کشاورزی عضو فعال فائو بوده و بنای دولت چهاردهم و تاکید دکتر پزشکیان رئیس جمهوری بر گسترش همکاری‌های سازمان‌های بین‌المللی و سایر کشورها است؛ به همین دلیل مشکلات اداری و مالی و حق عضویت دفتر نمایندگی ایران در سازمان فائو در رم را برطرف کردیم.

نوری اظهار داشته: خوشبختانه با همکاری دبیرکل فائو و سایر مسئولان در مقر مرکزی حق رأی ایران احیا شد و اکنون می‌توانیم با دست بازتری همکاری‌های خود را ادامه و توسعه دهیم. وی تاکید کرد: مراودات و تبادلات دانش کشاورزی و غذا در دنیا باید گسترش یابد؛ موضوع کشاورزی و غذا بر اساس منشور ملل متحد و اسناد بالادستی در حوزه بین‌المللی مشمول تحریم نیستند.

نماینده جدید فائو در ایران و صحبت به زبان مادری فارسی

وقتی سیاست با غذا و زبان مادری در هم آمیزد، انتظار فقط فال نیکوست. فرخ طایراو نماینده سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (فائو) در تهران نیز در این دیدار گفته: خرسندم که می‌توانم در محل ماموریت خارجی به زبان مادری (فارسی) سخن بگویم؛ به همین خاطر می‌خواهم تمام تجربه و اندوخته‌ای را که در 25 سال فعالیت در کشورم تاجیکستان دارم، با انرژی بسیار زیاد در دفتر فائو در تهران بیاورم و استفاده کنیم. وی اظهار داشت: وزارت کشاورزی در کشورهای مختلف تنها مجموعه‌ای است که به صورت مستقیم و مستقل با سازمان فائو همکاری دارد و تلاش می‌کنم سطح همکاری‌های فائو با ایران را توسعه دهم.

نماینده فائو در تهران اظهار داشت: ایران کشوری است که در حوزه کشاورزی و امنیت غذایی پیشرو و موفق است و با دانشمندان برجسته و تحقیقات‌ علمی و پژوهش‌هایی که طی سال‌های مختلف داشته و همچنین ظرفیت اقتصادی موجود این کشور‌؛ در حوزه‌های ژئوپلیتیکی منطقه جایگاه ویژه‌ای دارد.وی تصریح کرد: تلاش می‌کنیم دستاوردهای تحقیقاتی ایران در حوزه کشاورزی را با سایر کشورها به اشتراک بگذاریم زیرا بسیاری از کشورها هنوز نیازمند آموزش و دریافت دانش هستند. طایراو خاطرنشان کرد: اختلافات سیاسی مسیر کشورها را از یکدیگر جدا می‌کند، اما موضوع کشاورزی، غذا و امنیت غذایی فارغ از چالش‌ها و اختلاف نظرهای سیاسی راه خود را می‌رود و اختلاف‌ها کنار گذاشته می‌شود. وی تاکید کرد: سفیران خارجی مستقر در تهران خواستار گسترش و بهبود و افزایش روابط تجاری محصولات کشاورزی با ایران هستند؛ سازمان فائو می‌تواند به عنوان یک سازمان غیرسیاسی و تخصصی کشاورزی و غذا به این مساله کمک کند.نماینده سازمان فائو در تهران گفت: تبادل تجربه متخصصان و دانشمندان فائو با ایران و تقویت روابط بین کشاورزان و متخصصان بین‌المللی از برنامه‌های فائو است.