سازمان امور اراضی کشور دست در دست بخش خصوصی برای حل مشکل ناترازی انرژی
جمعه سوم اسفند
فرانک مسعودی
هفتمین تور رسانه ای ملی سازمان امور اراضی کشور به استان مرکزی (شهرستان های ساوه و زرندیه) برای بازدید از طرح های واگذاری و تغییر کاربری زمین جهت طرح های کشاورزی و احداث مزارع خورشیدی، چهارشنبه یکم اسفندماه با حضور خبرنگاران تخصصی بخش کشاورزی برگزار شد.
همانگونه که در گزارش های پیشین مانند (استان سمنان، پیشرو در انجام وظایف سازمان امور اراضی برای خدمت به کشاورزان و مردم) در ارتباط با تورهای رسانه ای سازمان امور اراضی و وظایف محوله این سازمان در رفع تداخلات ارضی، توسعه و یکپارچه سازی اراضی، حدنگاری و صدور سند برای اراضی کشاورزی مطرح شد، این بار نیز با توجه به موضوع ناترازی انرژی در کشور که طی مصوبه هیئت وزیران در اسفند ۱۴۰۲، تسهیلات ویژه ای برای اجرای احداث نیروگاههای انرژی های تجدید پذیر خورشیدی با تخفیف ۸۰ درصدی به بخش خصوصی در نظر گرفته شده است، با گروهی از خبرنگاران تخصصی بخش کشاورزی به استان مرکزی و ابتدائا شهرستان زرندیه رفتیم تا از نزدیک به زعم نویسنده، با اَبَر پروژه های واگذاری زمین برای احداث نیروگاه های انرژی های تجدید پذیر خورشیدی که در قالب قراردادهای اجاره یک تا ۱۵ ساله به بخش خصوصی سپرده شده اند سری بزنیم. قراردادهای اجاره ای با 80 درصد تخفیف و قابل تمدید تا زمانی که نیروگاه در اراضی احداث شده مورد بهره برداری قرار داشته باشد.
ابر پروژه احداث نیروگاه انرژی تجدید پذیر خورشیدی در زرندیه استان مرکزی
در این سفر ابتدا از مزرعه خورشیدی گروه صنعتی بلور و شیشه کاوه به نام پروژه «متانول کاوه» در شهرستان زرندیه بازدید به عمل آمد. مدیرعامل گروه صنعتی شیشه کاوه در این خصوص گفت که هر چند در ابتدا گفته شد نصب پنل های خورشیدی برای استان مرکزی مناسب نیست و استان های کاندیدای این اجرا کرمان و یزد هستند، اما پس از بررسی های کارشناسی و ارزیابی ضریب تابش(PHS) که عدد 5 بود نشان داد این رقم فقط 5 دهم درصد از دو استان گفته شده دیگر کمتر است. بنابراین اجازه واگذاری داده شد و 180 هکتار زمین از اداره منابع طبیعی زرندیه برای نصب پنل های خورشیدی اختصاص یافت.
وی در مورد پیشرفت پروژه گفت که کمتر از 5 ماه توانستیم بیش از 58 درصد پیشرفت فیزیکی داشته باشیم و در واقع از زمان تحویل زمین و در کمتر از 8 ماه 120 مگاوات برق وارد مدار کنیم؛ حدود ۳۰ مگاوات تا پایان سال یا اواسط فروردین ماه ۱۴۰۴ و باقی آن یعنی 120 مگاوات تا نیمه سال آینده.
وی از سرمایه 40 میلیون دلاری برای نصب۱۷۸ هزار قطعه پنل ۷۰۰ وات در 180 هکتار زمین واگذاری سخن گفت و گفت که قرار است ۱۵۰ مگاوات برق در ساعت تولید کند که ۱۲۰ مگاوات، برق مورد نیاز شهرکهای صنعتی شهرستان زرندیه را تأمین خواهد کرد و ۳۰ مگاوات برای مصرف خانگی در این شهرستان خواهد بود و ۲۴ هزار خانواده از برق خورشیدی استفاده خواهند کرد.
احمد ساوه ای مدیر نیروگاه های تجدید پذیر مجموعه کاوه نیز گفت که پس از ترکینگ یعنی ارزیابی زاویه خورشید، از یکم آبان(1403) نصب پنل ها را شروع کرده ایم. وی گفت قرار است 150 مگاوات برق در لایه خط 63 کیلو ولت وارد مدار شود. وی در مورد اهمیت حل ناترازی برق به ویژه در استان مرکزی گفت: اگر در استان مرکزی که ترانزیت بار جاده ای است، 10 کیلو وات ایجاد یا برداشت شود، این میزان برابر با 100 کیلو وات برق در استانی مثل آذربایجان شرقی، مشهد و ... است که این حجم تولید صنعتی را ندارند.
وی افزود که پنل های این مزرعه دو طرفه هستند و این کیفیت منجر به افزایش 3 درصدی راندمان تولید شده است. او همچنین بر نصب کوبشی این پنل ها که کمترین لطمه را به محیط زیست وارد می کنند تاکید کرد و یادآور شد که قیمت هر پنل حدود ۱۲ میلیون تومان و عمر مفید آنها ۲۵ سال است.
اجازه تغییر کاربری مستثنیات برای احداث گلخانه پرورش توتفرنگی
طرح دوم، مربوط به تغییر کاربری اراضی مستثنیات برای راه اندازی گلخانه هیدروپونیک بود. در این پروژه ۶ هزار و ۴۰۰ متر مربع زمین برای کشت توت فرنگی اختصاص داده شده بود.
به گفته مدیر جهاد کشاورزی زرندیه هر بوته بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ گرم محصول میدهد که به طور میانگین عملکرد این گلخانه بین ۳۰ تا ۳۵ تن توت فرنگی خواهد بود.
آب مصرفی این گلخانه نیز ۴ هزار لیتر است که گردشی و بازچرخانی میشود.
از دیگر مزیتهای این گلخانه، کاهش مصرف انرژی و استفاده از زمین گرمایی برای تأمین انرژی مورد نیاز خودش است. انرژی زمین گرمایی، انرژی موجود در عمق زمین بوده و از انرژی خورشیدی که در طول هزاران سال در درون زمین ذخیره شده، نشأت گرفته است.
بازدید از بزرگترین تولید کننده شیر استان مرکزی
پروژه سوم حکایت از 55هکتار تغییر کاربری اراضی برای احداث یک گاوداری با تولید روزانه 175 تا 180 تن شیر داشت. واحد دامداری «دام دشت» دارای ۹500 رأس گاو است که ۴ هزار رأس آن دوشا هستند.
«ابوالفضل کامیاب»، مدیرعامل و «حمید الله وردی» قائم مقام مدیرعامل مجموعه توانمند «دام دشت» که در سال 1365تاسیس گردیده و در سال 1397 با تغییرات مدیریتی ادامه داده، اکنون با 400 نفر پرسنل برگی از افتخارات استان مرکزی در کمک به تامین امنیت غذایی کشور است.
و اما در نشست خبری مرتبط با این تور رسانه ای، مهدی سرخوش، مدیرکل دفتر واگذاری و توسعه اراضی سازمان امور اراضی کشور با بیان اینکه استانهای مرکزی و جنوبی کشور در خصوص راه اندازی نیروگاههای خورشیدی پیشرو هستند، گفت: مصوب شده بود امسال نزدیک به ۱۰ هزار و ۵۰۰ هکتار زمین برای احداث نیروگاه خورشیدی واگذار شود که به میزان تمام اراضی واگذار شده طی سالهای گذشته بود.
سرخوش اظهار امیدواری کرد که این همکاری بین وزارت جهاد کشاورزی و وزارت نیرو منجر به حل چالش ناترازی برق کشور شود.
سرخوش گفت: نهضت ملی حل چالش ناترازی انرژی کشور با واگذاری زمین برای تولید انرژیهای تجدیدپذیر آغاز شده است.
وی افزود: همکاری بخش خصوصی و دولتی منجر به اقدامات خوبی برای طرحهای توسعهای کشور شده است. بخشی از این تعاملات در حوزه اقدامات واگذاری زمین برای انجام پروژههای کشاورزی و غیرکشاورزی است. همچنین استعلام برای واگذاری زمین از ۱۸ مورد به ۲ مورد کاهش یافته تا روند کار برای بخش خصوصی تسهیل شود.
سرخوش، با اشاره به ۱.۵ میلیون هکتار زمین واگذار شده طی سالهای گذشته برای پروژهها، اظهار کرد: حدود ۱۲۰ هزار پرونده برای طرحهای واگذاری داریم که ۲۰ هزار هکتار زمین از ۱.۵ میلیون هکتار اراضی واگذار شده مربوط به سال جاری بود.
مدیرکل دفتر واگذاری و توسعه اراضی سازمان امور اراضی کشور با اشاره به تخصیص زمین ملی به طرح تجدیدپذیرها، گفت: در راستای حل چالش ناترازی برق نزدیک ۹ هزار هکتار برای راه اندازی پروژههای انرژی پاک اختصاص یافته است که به دلیل مشکلات مالی اجرای طرحها تا بهره برداری خیلی خوب پیش نرفت.
در این نشست خبری همچنین رامین اخلاصی مدیر امور اراضی استان مرکزی گفت: حدود یک سال است که احداث انرژی های خورشید با همت مضاعف در حال انجام است و فعالیت های مرتبط با این سیاست اجرایی هر هفته توسط کارگروه تخصصی رصد می شود.
وی سخن از واگذاری 21000هکتار اراضی برای احداث نیروگاه های انرژی خورشیدی تجدید پذیر گفت که می توانند 1050 مگاوات برق به شبکه کشوری اضافه کنند و افزود که 1300هکتار نیز در جلسه قبلی مصوب شده است.
اخلاصی گفت: پروژه متانول کاوه فعلا 180 هکتار زمین گرفته و در نظر داریم که 380 هکتار دیگر به این مجموعه واگذار کنیم و همچنین 800 هکتار بهپتروپارس تعلق گرفته است.
جلوگیری از تغییر کاربری اراضی
وی با توجه به اینکه کل اراضی کشور 165میلیون هکتار است که 18 میلیون هکتار آن اراضی کشاورزی و از این میزان فقط 5 میلیون هکتار یعنی 3 درصد حاصلخیز هستند گفت: کمیسیون تبصره یک ماده یک قانون حفظ کاربری اراضی تشخیص می دهد که مجوز را صادر کند.
وی با بیان اینکه اراضی مستثنیات، شخصی هستند گفت: 123 مجوز تغییر کاربری در سال 1403 صادر شده که 94 مجوز برای طرح های کشاورزی به میزان 146 هکتار و29 طرحدر 15 هکتار به صنایع غیر کشاورزی تعلق یافته که 90 درصد سعی کرده ایم اراضی را به طرح های کشاورزی اختصاص دهیم.
وی گفت که نظارت بر تغییر کاربری و واگذاری اراضی برون سپاری شده اند و اضافه کرد که اراضی واگذار شده تا قبل از 1389.05.26قابل انتقال اما بعد از این تاریخ قابل انتقال نیستند.
وی از نصب پنل های خورشیدی برای ایجاد انرژی های تجدید پذیر خورشیدی جهت استفاده چاه ها و مزارع کشاورزی یاد کرد و افزود که هیچ طرحی بدون استعلام از محیط زیست انجام نمی شود و یک آیتم ارزشیابی وجود دارد که هر متقاضی احداث نیروگاه، بین 10 تا 25 درصد فضای سبز ایجاد کند.
وی با اشاره به محصولات کشت شده در استان مرکزی اظهار کرد که امسال در تولید گندم رکورد زدیم و ۵۰۰ هزار تن محصول تحویل سیلوها شد در حالی که این عدد سال گذشته ۳۵۰ هزار تن بود. همچنین این استان در پرورش ماهیان زینتی رتبه نخست و در تولید انار جایگاه دوم را در کشور دارد.
اخلاصی گفت: 35 هزار هکتار واگذاری اراضی ملی در استان مرکزی بعد از انقلاب اتفاق افتاده که در این خصوص، 2600 پرونده واگذاری و 8500 هکتار به کشاورزی شامل دام، طیور، آبزیان و صنایع تبدیلی و 12000 هکتار به زراعت، باغ و طرح های کشاورزی هیات های هفت نفره اختصاص یافته است. وی یادآور شد که ۴ هزار هکتار از ۱۲ هزار هکتار زمین باغات زیر کشت پسته رفته است.
شهرستان های نام آور کشاورزی استان و کشور
در این نشست خبری، رحیم محمودی مدیر جهاد کشاورزی زرندیه و علیرضا طهماسبی مدیر جهاد کشاورزی ساوه نیز در مورد تولیدات کشاورزی شهرستان های تابعه و رتبه و جایگاه کشوری این محصولات توضیحات خوبی برای خبرنگاران ارائه کردند.
از انار معروف ساوه تا حدود 4 هزار هکتار واگذاری اراضی بایر زیر کشت پسته و رکورد ۵۰۰ هزار تنی محصول گندم که سال گذشته ۳۵۰ هزار تن بوده است. همچنین رتبه نخست این استان در پرورش ماهیان زینتی، جایگاه دوم تولید انار و یکی از قطب های تولید پسته ایران که رتبه ششم کشور در صادرات را دارد.
گفتنی است که استان مرکزی دارای 12 شهرستان و 2.9 میلیون هکتار سطح استان است که از این میزان، 2 میلیون هکتار ملی و 900 هزار هکتار شهر و روستا و مستثنیات اراضی کشاورزی است.