گزارش زیست محیطی
کشاورزی و زیست در جهانی که سه درجه گرمتر شده باشد!
دوشنبه بیست و سوم خرداد 1401 06:22:46
کشاورزی آینده جهان:
روز جهانی محیط زیست
۵۰سال پیش، در پنجم ژوئن ۱۹۷۲، اجرای یک رویه و آیین نامه به ظاهر پیش پا افتاده با رویکرد داخلی یک کشور باعث شد دغدغههای محیط زیستی بر سر نحوه بهبود تعامل بشر و طبیعت و دست برداشتن از آلودهسازی و تخریب آن، به نشست استکهلم ختم شود.
ماجرا این بود: سوم سپتامبر ۱۹۶۷، سوئدیها از رانندگی در سمت چپ به رانندگی در سمت راست تغییر رویه دادند. با اینکه تغییرات لازم خیابان ها و تقاطع ها، شبانه صورت گرفتند، اما به هر حال در استکهلم و مالمو تمام روزهای آخر هفته رفتوآمدها متوقف و در نتیجه هوای آن آخر هفته چنان پاکیزه و لذتبخش بود که سوئدیها را برای دستیابی به هدفهای محیط زیستی به شوق انداخت و سوئد از سازمان ملل درخواست تشکیل نخستین کنفرانس بینالمللی بر سر اقلیم را داد.
از آن روز پنجم ژوئن روز جهانی محیط زیست خوانده میشود. گزارش پیش رو، ترجمه متنی منتخب به زبان انگلیسی در روزنامه گاردین است که به همین مناسبت درج شده بود. بخوانید:
سطح امروزین دیاکسید کربن جو، یک و نیم برابر پیش از انقلاب صنعتی
اهداف آگاهان و هشدار دهندگان گرمایش زمین در چنبره سیاستهای دولتها و شرکتهای عظیم چندملیتی گرفتار آمده است و هر چند دانشمندان و فعالان حوزه محیط زیستی و اقلیم هشدار می دهند هیچ اتفاقی نمی افتد، گویی حکمرانی ها و به ویژه حکمرانی کشورهای توسعه یافته که بیشترین ثروت، بیشترین بهره برداری از منابع و در عین حال بیشترین مسئولیت را پس از انقلاب صنعتی در بالا بردن غلظت دی اکسید کربن جو دارند، در خواب که نه، در اَبَرکابوسی پایان ناپذیر پیچ و تاب می خورند.
پس چه زمانی وقت بیداری فراخواهد رسید؟ آیا آپارتاید اقلیمی در راه است؟
به واقع چه کسانی و با چه اهدافی عبارت «گرمایش زمین» (global warming)که گویای فعالیت های شدید کارخانجات صنعتی و واحدهای گاوداری و ایجاد گازهای گلخانه ای ناشی از این فعالیت ها است را به «تغییر اقلیم» (climate change) فروکاست تا نقش کشورهای توسعه یافته صنعتی را در این میان کمرنگ کند و از بار مسئولیت آنان بکاهد؟ به این کار «شکرپوشی کلمات» می گویند، خواه در سیاست باشد، خواه در فرهنگ یا اقتصاد و یا محیط زیست!
به هر حال، محققان محیط زیستی آمریکا با انتشار گزارشی برآورد کرده اند که غلظت دیاکسید کربن سیاره زمین با رسیدن به عدد ۴۲۱بخش در میلیون(ppm)به بیش از یک و نیم برابر غلظت آن پیش از انقلاب صنعتی و بیشتر از هر زمان دیگری در تاریخ بشر فراروئیده.
این غلظت بالای دیاکسید کربن نشان میدهد که سیاره زمین در آستانه ورود به شرایط حدود، ۴,۱میلیون سال پیش و وقتی است که غلظت این ماده شیمیایی به حدود ۴۰۰ppmرسیده بود.
نام آن دوران پلیوسن است و جهان آن زمان بسیار متفاوت از جهان معاصر ما بود. در آن زمان قطب شمال پوشیده از جنگل و سطح آب دریاها پنج تا ۲۵متر بالاتر از اکنو بود.
پیتر تانس، دانشمند اقلیمشناس درباره افزایش کماکان گاز دی اکسید کربن در جو به روزنامه بریتانیایی گاردین میگوید:
دی اکسید کربن در سطحی است که نوع بشر هرگز پیش از این تجربهاش نکرده. اما شوربختی اینجاست که ما از حدود نیم قرن پیش از این مسأله آگاه بوده ایم ولی هیچ اقدام معناداری در قبالش انجام نداده ایم. چه زمانی وقت بیدارشدن ما فراخواهد رسید؟
هماکنون کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل در بن آلمان در حال برگزاری است و تا ۱۶ژوئن (26 خرداد) به طول خواهد انجامید. قرار است این کنفرانس زمینه را برای دستیابی به راهحلهای عملی و پیادهسازی آنها در کنفرانس اقلیمی پیش روی سازمان ملل متحد (کاپ ۲۷) در مصر فراهم کند. به گفته دانشمندان، نباید گذاشت افزایش دما نسبت به دمای پیش از انقلاب صنعتی از حد ۱,۵درجه فراتر رود.
با وجود اینکه دانشمندان پنل تغییرات اقلیمی سازمان ملل بارها گفته اند که برای محدود ماندن گرمایش زمین تا سطح ۱,۵درجه نسبت به پیش از انقلاب صنعتی، باید تا ۲۰۳۰معادل ۴۵درصد از انتشار گازهای گلخانهای در سطح جهان کاسته شود، این هدف به دلیل سیاستهای دولتها و شرکتهای عظیم چندملیتی هنوز بعید به نظر میرسد.
شکاف عمیقی بین حرف دولتها و شرکتها با عمل آنها در زمینه اقدام اقلیمی وجود دارد. حکومتها و ابرشرکتها نوامبر گذشته در اجلاس ۲۶اقلیمی ملل متحد، وعدههایی دادند که افزایش متوسط دمای جهانی نسبت به سطح پیش از انقلاب صنعتی را اندکی زیر دو درجه نگه میدارد. اما سیاستها و تمهیدهای واقعی تصویبشده و پیادهشده توسط حکمرانیها و شرکتها در بهترین حالت به ۲,۷درجه افزایش دما و در بدترین حالت به ۳,۶درجه افزایش دما خواهد انجامید!
بیل هیر، مدیر «کلایمت آنالیتیکز» در آستانه نشست بن چنین هشدار داد:
حکومتها فکر میکنند دست به عمل زدن در این زمینه بیش از حد دشوار است، اما آنچه واقعا دشوار است، زندگی در جهانی است که سه درجه گرمتر شده باشد.
توضیح عکس: نامه به آیندگان بر لوح یادبود یخچال در حال نابودی ایسلند به نام اُکجکول (Okjokull)که اختصارا«Ok»نامیده میشود. در آن نوشته شده:
«اوکی، اولین یخچال طبیعی ایسلند است که از تعریف یخچال خارج میشود. در ۲۰۰سال آینده همه یخچالهای ما سرنوشتی مشابه پیدا خواهند کرد. این یادبود برای تأکید بر آن است که ما میدانیم چه اتفاقی در حال رخ دادن است و چه باید کرد، تنها شما خواهید دانست که ما کاری کردیم یا نه.»
در کنار تاریخ «اوت ۲۰۱۹»، غلظت دی اکسید کربن »415ppm »هم آمده.
مرکز هواشناسی جزیره بزرگ هاوایی، ماه می سال جاری غلظت دی اکسید کربن را اندازه و رقم آن را ۴۲۱ppm اعلام کرد. پیش از انقلاب صنعتی، غلظت دی اکسید کربن در جو حدود ۲۸۰ppm بود. این غلظت برای حدود شش هزار سال ثابت مانده بود و شرایط را برای پیشروی و گسترش تمدن بشری فراهم کرد.
از زمان انقلاب صنعتی تا کنون، بشر حدود ۱,۵تریلیون تن دی اکسید کربن در جو آزاد کرده که میتواند سیاره را برای صدها یا هزاران سال پیش رو گرم کند.
هرچند شماری از نظریهپردازان اروپایی نام عصر جدید را به دلیل تأثیر انکارناپذیر بشر در تغییر طبیعت «آنتروپوسن» (انسانمرکز) نامگذاری کردهاند، اما سهم همه بشریت در آلودگی یکسان نیست. انقلاب صنعتی و اختراع موتور بخار سرآغاز تولید سرسامآور گازهای گلخانهای و ایجاد آلودگیهای زیستمحیطی بود. کشورهای به اصطلاح توسعهیافته از زمان انقلاب صنعتی و ثروتمندان به طور کلی در استخراج و تصاحب منابع طبیعی و مصرف آنها پیشتاز بوده اند.
همین مسأله باعث میشود که کشورهای توسعهیافته، کشورهایی که از قرن هجدهم چرخهای صنعتشان با سوخت فسیلی میچرخد، نسبت به کشورهای بهاصطلاح جهان سوم مسئولیت تاریخی سنگینتری نسبت به گرمایش زمین داشته باشند.
گزارشهای سازمان ملل در سالهای اخیر تصویر هراسناکی از آینده بشر به تصویر کشیده اند. اگر انتشار گازهای گلخانهای با روند فعلی پیش برود و جهان به زودی از سطح ۱,۵درجه افزایش دما بگذرد، پیامدهای وخیم تغییرات اقلیمی در زمان حیات اغلب ما ساکنان زمین هویدا خواهد شد و برخی همین حالا نمایان شده اند: خشکسالی، قحطی، مهاجرتهای اقلیمی انبوه، بیابانزایی، پدیدههای اقلیمی حاد، سیل، خسارتهای اقتصادی، آتشسوزیهای طبیعی گسترده و بسیاری موارد دیگر که به گفته سازمان ملل به «آپارتاید اقلیمی» ختم خواهد شد.
:تهیه و ترجمه
فرانک مسعودی
-----------------------------------
🌲 در شبکه های اجتماعی به ما بپیوندید:
کانال تلگرام:kajpress00
پیج اینستاگرام:kajpressnews