تحلیل کشاورزی:

کاهش 40 درصدی برنج داخلی و 15 درصدی خارجی، در هاله ای از ابهام

شنبه 12 شهریور 1401                             15:46

کشاورزی آینده جهان:

سیاوش انصاری

همگان می دانند برنج در انواع مختلف داخلی و خارجی پابه پای نان، یکی از اقلام اساسی امنیت غذایی است و تقریبا تمامی دهک های کشور با هر سطح درآمد به مصرف این ماده غذایی بر حسب توان خریدشان علاقمند هستد.

تنوع انواع برنج ایرانی و خارجی در قیمت های مختلف نیز، ضریب انتخاب بالایی را برای همگان فراهم ساخته است. باید گفت ذائقه مردم بیشتر به برنج ایرانی گرایش دارد اما انصاف است بگویم بسیاری از انواع برنج های خارجی به رغم شایعات مختلف که گفته شده بعضی از انواع آنها دارای آرسنیک است که البته اینگونه نبوده و نیست، از کیفیت پخت و طعم خوبی برخوردارند و حتما سلامت و بهداشت آنان در مراحل کاشت و آبیاری و نهایتا برداشت، تاریخ تولید، انقضا، کیسه کردن و نگهداری توسط وارد کنندگان به ویژه وارد کننده عمده دولتی یعنی جی تی سی (شرکت بازرگانی دولتی) نظارت و کنترل شده است.

برنج در طول سالیان متمادی گذشته در حوزه بازرگانی همواره با این مسئله روبرو بوده است که قیمت ارزان برنج خارجی نسبت به قیمت برنج داخلی که عرضه آن در شرایط برداشت برنج داخلی، بازار را به زیان تولید داخل در اختیار می گیرد، و همواره قیمت برنج وارداتی با احتساب نرخ ارز ارزان قیمت ترجیحی طی سالیان متمادی گذشته به جز سال جاری مسئله ساز بوده است. لذا دولت با مداخله مثبت به نفع تولید داخل، جلوی واردات یا عرضه برنج خارجی را، چه در بنکداری و عمده فروشی، چه واحدهای صنفی بزرگ و کوچک می گرفت.

امسال، موضوع کاملا با سال های قبل متفاوت بود زیرا برنج داخلی به هر دلیل از جمله نقش واسطه گری غیرمتعارف و یا عمده فروشانی که نبض بازار بسیاری از کالاهای مواد غذایی را در اختیار دارند، به نحو بی سابقه ای و به زیان مصرف کنندگان دهک های پایین افزایش یافت به گونه ای که سهم سفره های بسیاری از مردم، از خرده برنج های ضایعاتی هم به صفر رسید.

در واقع، وزارت جهاد کشاورزی از طریق یکی از معاونان مرتبط، موضوع ممنوعیت واردات و توزیع برنج خارجی را اعلام کرد که با شعف واسطه های غیرمتعارف مواجه شد و قیمت برنج در کمتر از چند روز رکورد افزایش و گرانی را شکست و البته بلافاصله این اعلام، تکذیب یا پس گرفته شد.

گرچه آقای وزیر، در آخرین گفتگو با جمع خبرنگاران از تعامل با واردکنندگان برنج خارجی برای توقف آن خبر داد ولی نمی توان با قاطعیت در مورد ثبات قیمت برنج داخل سخن گفت.

مسئولان دولتی می گویند به دلیل افزایش 30 درصدی تولید برنج در داخل، البته طبق آماری که هیچ منبع معتبری آن را تایید نکرده است، قیمت برنج داخلی در انواع مختلف و به نسبت، روند کاهشی داشته و این روند ادامه دارد، اما واقعیت بازار به ویژه در سطح خرده فروشی گزارش دیگری از قیمت های بالای برنج می دهد.

در این میان و به عنوان آخرین خبر، به یکباره دبیرکل اتحادیه ای با عنوان اتحادیه بنکداران مواد غذایی که پیش از این کمتر نامی از وی در رسانه ها بود یا کمتر حضور رسانه ای داشت اعلام می کند، برنج ایرانی 40 درصد و برنج خارجی 15درصد کاهش قیمت داشته است و این روند کاهشی ادامه خواهد یافت!

این دبیرکل با صراحت می گوید که در حال حاضر (8/6/1401) قیمت هر کیلو گرم برنج ایرانی طارم گیلان 82 هزار تومان، هاشمی 72 هزار تومان، فجر 42 هزار تومان و ندا 32 هزار تومان شده است.

حسنی دبیرکل اتحادیه بنکداران مواد غذایی با ارائه تحلیلی مبنی بر پُر بودن انبارها و ذخایر استراتژیک، همچنین افزایش 30درصدی تولید داخل توام با رکود بازار، رفع ممنوعیت واردات برنج و تداوم کاهش قیمت برنج گفت؛ باید برای مصرف 6 میلیون نفر ایرانی خارج از کشور اقدام به صادرات این ماده غذایی پر مصرف کرد. اینکه برنج داخلی بتواند در بازارهای جهانی رقابت کند بحثی است جدا، ولی این نتیجه گیری دبیر کل اتحادیه بنکداران تا حدودی تعجب برانگیز است. از سوی دیگر، تاکنون بازار، به ویژه خرده فروشی چندان توجهی به نظرات این دبیرکل نداشته است و همچنان قیمت برنج به ویژه انواعی که ایشان گفته است حکایتی دیگر دارند. نکته حائز اهمیت دیگر این که کدام برنج خارجی با 15 درصد کاهش مواجه شده است؟ آیا این کاهش قیمت 15 درصدی شامل آن بخش از برنج وارداتی که سال گذشته با ارز ترجیحی 4200 تومانی وارد شده می شود یا حالا که برنج وارداتی با احتساب ارز نیمایی (24 تا 25 هزار تومانی) وارد شده است؟ این کاهش نرخ برنج خارجی هم در هاله ای از ابهام قرار دارد و نمی تواند برای وزارت جهاد کشاورزی به عنوان تنظیم بازار قابل استناد باشد.

در شبکه‌های اجتماعی به ما بپیوندید:

https://t.me/kajpress00

https://www.instagram.com/kajpressnews