اخبار کشاورزی

رهیافتی به عمق برنامه ها، سیاست گذاری و اجرا در وزارت جهاد کشاورزی

کشاورزی دانش بنیان، پشتوانه رشد تولید و امنیت غذایی

16 بهمن 1402

کشاورزی آینده جهان

هیات تحریریه

روابط عمومی وزارت جهادکشاورزی، به مناسبت ایام دهه فجر در عرصه کشاورزی، دو سند ذیل عنوان «دولت کار و فعالیت و دیگری «رویش بخش کشاورزی و منابع طبیعی در 44 سال تلاش» منتشر کرده است.

بخش اول با نام گذاری روزهای ایام دهه فجر در سال 1402 و برجسته کردن کشاورزی دانش بنیان به عنوان پشتوانه رشد تولید و امنیت غذایی و تاکید بر شاخص های عمده فعالیت وزارت خانه توسط کارشناسان روابط عمومی انتشار یافته است و بخش دوم با تلاش چند تن از پژوهشگران موسسه پژوهش های برنامه ریزی اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی در 136 صفحه از میان تاریخ رشد و پیشرفت و دستاوردهای زیرساختی کشاورزی کشور عبور کرده است و به معرفی فرازهای ماندگار برنامه ریزی، سیاست گذاری و اجرا پرداخته تا بتواند آشکار سازد بخش کشاورزی حرکتی رو به جلو و پیشرفت داشته است.

در گزارش تهیه و تدوین شده توسط مرکز روابط عمومی، بر توانمندی نقش زنان کارآفرین کشاورزی در 5 زیربخش شامل: نقش زنان در ایجاد صندوق های خرد روستایی، معرفی توسعه کسب و کارهای خرد، معرفی زنان توانمند کشاورز، تبیین فرهنگ سازی موثر بانوان کشاورز و مهم تر از همه، نقش زنان موفق روستایی در عرصه تولید و اشتغال کشاورزی تاکید شده است.

مرکز روابط عمومی وزارت جهادکشاورزی همچنین بحث معرفی کشاورزان پیشرو را در گزارش خود برجسته کرده است و مفاهیمی چون انتقال دانش فنی به سایر کشاورزان، معرفی کشاورزان پیشرو، معرفی تکنولوژی های کشاورزی و تبیین عوامل موفقیت کشاورزان پیشرو را در چارچوب یک سرفصل نظری تاثیرگذار در ترویج تولید بیشتر و برتر مورد تاکید قرار داده است تا هر چه بیشتر به تبیین غیرمستقیم ظرفیت ها و توانمندی های بخش کشاورزی بپردازد.

گزارش مرکز روابط عمومی در این بستر ترویجی، شهدای جهادی را فراموش نکرده است تا ابعاد معنوی فداکارانه فعالیت های جهادی را نیز در کنار تولیدات برتر مورد توجه قرار دهد.

گزارش روابط عمومی که در بخش هایی برای کمک به کمیت و کیفیت تولید، وارد مرحله پسینیآن شده و موضوع فرهنگ سازی برای اصلاح سبک الگوی مصرف محصولات کشاورزی و فراورده های دامپروری در 7 بخش مصرف میوه، مرغ و تخم مرغ، لبنیات، گوشت، شکر، نان و روغن نباتی به عنوان کالاهای اساسی شده تا چهار مفهوم اساسی و کاربردی در مصرف، همانند ایجاد سبک و الگوی درست، بهبود الگوی تولید و مصرف، کاهش ضایعات تولیدی و در نهایت کاهش ضایعات مصرف را به عنوان یکی از مبناهای تولید بهتر و مصرف مناسب مورد بحث قرار دهد و به اهمیت این فرهنگ سازی به موضوع نوع دوستی بشر پرداخته تا وجدان های بیدار انسانی را متوجه این نکته کند که بحث استفاده از منابع آب و خاک و سرمایه گذاری در عرصه تولید و به ویژه مصرف بی رویه و هدر دادن مواد غذایی حائز اهمیت فوق العاده است و به آمار فائو اشاره می کند که 870 میلیون نفر درکره خاکی ما غذای کافی برای خوردن ندارند.

این گزارش همچنین به مصادیقی از قوانین و مقررات کشورها اشاره کرده است که برخی کشورها روش های مناسبی برای به حداقل رساندن اتلاف مواد غذایی را فرهنگ سازی کرده اند. مثلا اگر یک شهروند آلمانی در مصرف مواد غذایی اسراف کند از طریق کد ملی شناسایی و جریمه می شود یا در چین رستوران هایی وجود دارند که با غذای نیم پرس از مشتریان خود پذیرایی می کنند.

گزارش مرکز روابط عمومی وزارت جهاد کشاورزی، از حوزه سیاست گذاری به عرصه اجرا می رسد و بر پویش مردمی کاشت یک میلیارد درخت و سهم هر ایرانی در هر سال 3 درخت تاکید می کند تا امکان تحقق آماج های این طرح که به طور مستقیم بر سلامت جمعیت کشور تاثیر می گذارد فراهم شود و افکار عمومی در مورد آن دچار غفلت و روزمرگی نشوند.

گزارش روابط عمومی سرفصل دیگری را با عنوان تمرکز بر اقتدار غذایی در کشور را یادآور می شود و آن را به 6 بخش به شرح:

الگوی کشت- توجه به محیط زیست و منابع پایه- عدم وابستگی غذایی- برنامه ریزی راهبردی تولید و خودکفایی- ثبات و پایداری در تولید و امنیت غذایی پایدار، برجسته می سازد.

گزارش همه جانبه مرکز روابط عمومی، موضوع درآمدزایی برای کشاورزان را ذیل سرفصل گردشگری کشاورزی در 4 بخش به شرح زیر مورد بازبینی قرار می دهد:

تنوع بخشی به درآمد کشاورزان و پایداری زندگی روستایی

معرفی مراسم آیینی و جشنواره های کشاورزی

معرفی پتانسیل های گردشگری کشاورزی مناطق مختلف ایران

معرفی مزارع گردشگری ایران و جهان

این گزارش موضوع تکیه بر تولید از منابع داخلی را برای پایداری سفره مردم و تامین محصولات اساسی بارز می کند و به بندی از سند چشم انداز اشاره دارد که توسعه یافتگی کشور و برخورداری از امنیت غذایی با تکیه بر تولید از منابع داخلی و تاکید بر خودکفایی در محصولات اساسی را مد نظر قرار داده است.

در پایان این گزارش به تعداد 4919 پروژه قابل افتتاح با اعتبارات هزینه شده ای بالغ بر 400.000 میلیارد ریال و تعداد اشتغال بیش از 131.800 نفر و تعداد خانوارهای بهره مند حدود 281.500 واحد اشاره دارد.

در این گزارش به رتبه بندی زیربخش های کشاورزی از جمله باغبانی، صنایع کشاورزی و شیلات و آبزی پروری از نظر اعتبارات هزینه شده به ترتیب از رتبه های اول تا سوم اشاره می شود و به تفکیک به هزینه های ریالی مصروف شده آنان، باغبانی 106.269 میلیارد ریال، صنایع کشاورزی 98.231 میلیارد ریال و شیلات و آبزی پروری 70.199 میلیارد ریال می پردازد.

رتبه بندی بر اساس انجام پروژه ها و شاخص هزینه کرد، بخش دیگری از گزارش ارائه شده مرکز روابط عمومی به مناسبت دهه فجر است که استان های هرمزگان، آذربایجان غربی و تهران رتبه های اول تا سوم را کسب کرده اند. در حوزه تعداد پروژه ها، استان سیستان و بلوچستان با اجرای 876 پروژه، خراسان رضوی با 531 پروژه و کرمان با 346 پروژه، رتبه های اول تا سوم را دارا می باشند.

در نهایت باید گفت که مرکز روابط عمومی وزارت جهاد کشاورزی، وضعیت موجود برنامه ها، سیاست های اجرایی و دستاوردهای قابل اتکا را در زیرساخت ها به صورت موجز با نمودارهای متنوع ترسیم کرده است که می تواند راهنمای عمل خوبی برای تصمیم گیری در سطح کلان کشاورزی باشد.