اخبار کشاورزی:
آلودگی و تخریب، تهدیدی جدی برای سلامت خاک است
کشاورزی آینده جهان: 4/ آذر/1403
معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی گفت: آلودگی و تخریب، دو عامل اصلی تهدیدکننده سلامت خاک به شمار می‌روند.
صفدر نیازی شهرکی معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی در نشست خبری با اصحاب رسانه اظهار داشت: ۹۵ درصد غذای انسان و جانوران از زمین تأمین می‌شود و این منابع در چرخه اکوسیستمی نقش حیاتی دارند.
وی افزود: خاک یکی از منابعی است که در کاهش آلودگی نقش مؤثری ایفا می‌کند. بشر از گذشته زیرساخت زیست‌گاه خود را در خاک بنا نهاده و خداوند خاک را برای آرامش و زیست بشر خلق کرده است.
نیازی همچنین به جایگاه ویژه خاک در فرهنگ دینی و اجتماعی اشاره کرد و اظهار داشت: خاک جزو مطهرات است و اهمیت آن در زندگی انسان از نظر معنوی و مادی غیرقابل انکار است.
معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی، با تأکید بر اهمیت حفاظت از خاک گفت: خاک یکی از حیاتی‌ترین منابع برای بشر است و باید به‌طور ویژه مراقب آن باشیم. آلودگی و تخریب، دو عامل اصلی تهدیدکننده سلامت خاک به شمار می‌روند.
وی در توضیح مصادیق تخریب خاک اظهار داشت: ساخت‌وسازهای بشری، فرسایش و تغییر کاربری‌های غیرمجاز از جمله عواملی هستند که به تخریب خاک منجر می‌شوند.
معاون آب و خاک همچنین به تهدیدات ناشی از آلودگی اشاره و تصریح کرد: پساب‌ها، آلودگی‌های شیمیایی و استفاده بیش از حد از کودهای شیمیایی از مهم‌ترین عوامل آلودگی خاک به شمار می‌روند که تأثیرات جبران‌ناپذیری بر چرخه زیستی و کشاورزی می‌گذارند.
این مقام مسئول گزارشی جامع از اقدامات انجام‌شده در حوزه مدیریت خاک ارائه داد و گفت: در سال‌های ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳، موفق شدیم برای ۱۱۵ هزار هکتار از اراضی کشور، نقشه‌های مدیریت‌پذیر خاک تولید کنیم. این پروژه با همکاری مؤسسات مرتبط در حال اجراست. همچنین، مطالعات شناسایی و حاصلخیزی خاک برای ۱۰۳ هزار هکتار از اراضی انجام شده است.
وی به اهمیت پایش و استانداردسازی در این حوزه اشاره کرد و افزود: در حال حاضر، حدود ۲۰۰ آزمایشگاه خاک در کشور داریم که بخشی از آن‌ها خصوصی هستند. اقدامات متعددی برای ساماندهی این آزمایشگاه‌ها، از جمله برگزاری نشست‌های تخصصی و دوره‌های آموزشی، انجام شده است.
نیازی همچنین از پروژه استانداردسازی کودهای شیمیایی و زیستی خبر داد و خاطرنشان ساخت: با همکاری سازمان ملی استاندارد و سازمان تات، دستورالعمل‌هایی برای ۱۳ کود زیستی، ۲۸ کود شیمیایی و ۹ گروه کودی تدوین شده است. علاوه بر این، ۱۶ ضابطه و شیوه‌نامه مرتبط با مدیریت خاک در حال تدوین است که ۷ مورد از آن‌ها در مراحل نهایی قرار دارند و به‌زودی ابلاغ خواهند شد.
وی در ادامه به پروژه بین‌المللی پزشک خاک که با مشارکت ۲۳ کشور و سازمان فائو در حال اجراست، اشاره کرد و افزود: این پروژه که از سال ۱۴۰۳ آغاز شده است، با هدف تربیت مروجین و ارائه نسخه‌های مناسب کودی برای محصولات کشاورزی در حال پیشبرد است.
چالش‌های آبی در بخش کشاورزی
معاون آب و خاک همچنین به محدودیت‌های منابع آبی پرداخت و اظهار داشت: موضوع تحویل حجمی آب توسط وزارت نیرو یکی از مسائل اساسی در بخش کشاورزی است. امیدواریم با اجرای برنامه هفتم توسعه، ۶۵ میلیارد مترمکعب آب به‌صورت حجمی در اختیار کشاورزی قرار بگیرد و تولیدات کشاورزی بر این اساس تنظیم شود.
وی با اشاره به اهمیت هماهنگی بین دستگاه‌های مختلف برای توسعه پایدار کشاورزی و حفاظت از منابع، بر لزوم تداوم اقدامات اجرایی و سیاست‌گذاری در این حوزه تأکید کرد.
معاون آب و خاک همچنین به موضوع خودکفایی در محصولات کشاورزی پرداخت و اظهار داشت: بحث خودکفایی یکی از موضوعات کلیدی در امنیت غذایی کشور است. از سال ۱۴۰۱ تاکنون، برنامه‌ریزی‌هایی در این زمینه انجام شده است که وضعیت نهایی آن توسط معاونت‌های مربوطه در حال بررسی و پیگیری است. اما مهم این است که سیاست‌گذاری‌ها در حوزه کشاورزی، به‌ویژه در شرایط کم‌آبی، باید بر مبنای علمی و اقتصادی صورت گیرد.
پروژه‌های زیرساختی در شمال کشور و مدیریت منابع آبی
معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی در خصوص پروژه‌های شمال کشور و مدیریت آبیاری گفت: در شمال کشور، سیستم‌های آبیاری بیشتر به صورت آب‌بندان‌ها اداره می‌شوند؛ یعنی آب از ارتفاعات به آب‌بندان‌ها هدایت شده و پس از مصرف، به چرخه آبیاری بازمی‌گردد. در حال حاضر برای ۲۷ هزار هکتار از اراضی آب‌بندان‌های شمال کشور برنامه‌ریزی شده است و پروژه‌های پایلوت در این زمینه آغاز شده است. برای تأمین منابع مالی این پروژه‌ها، همکاری‌هایی با کشورهای مختلف از جمله چین انجام شده است. دو پروژه از جمله این طرح و فاز دوم طرح خوزستان، از سوی شرکت‌های چینی مورد پذیرش قرار گرفته و اکنون مراحل اداری آن در حال پیگیری است.
نیازی در پاسخ به پرسشی درباره بهره‌وری و صادرات محصولات کشاورزی، توضیح داد: برای تولید و صادرات هر محصول، باید مجموعه‌ای از عوامل از جمله امنیت غذایی، آب مجازی، ارزآوری، اشتغال‌زایی و پایداری در نظر گرفته شود. نمی‌توان تنها بر یک معیار مثل مصرف آب یا ارزآوری تمرکز کرد. برای مثال، به ازای یک مترمکعب آب مصرفی برای تولید گوجه‌فرنگی، درآمد دلاری قابل توجهی حاصل می‌شود، که این موضوع توجیه اقتصادی صادرات آن را تقویت می‌کند.
قانون حفاظت خاک و پرداخت خسارت فرسایش خاک
نیازی در خصوص ماده ۱۲ آیین‌نامه اجرایی قانون حفاظت خاک گفت: بر اساس این قانون، اگر تخریبی در اراضی کشاورزی ناشی از پروژه‌های توسعه‌ای مانند ساخت اتوبان یا فرودگاه رخ دهد، دستگاه اجرایی مربوطه موظف به پرداخت خسارت است. این مبالغ به حسابی که توسط خزانه کشور معرفی شده، واریز می‌شود و سپس برای اقدامات حفاظتی در حوزه خاک استفاده خواهد شد. تاکنون یک پرونده مربوط به شرکت نفت با جریمه زیر یک میلیارد تومان تعیین تکلیف شده است و چندین پرونده دیگر در حال پیگیری هستند.
به گزارش گاج پرس به نقل از برنا؛ این مقام مسئول در پاسخ به پرسشی درباره اقدامات وزارتخانه در زمینه فرسایش خاک، تاکید کرد: برای کاهش فرسایش و آلودگی خاک، دو دسته اقدامات در دستور کار قرار گرفته است: گفتمان‌سازی و اجرای طرح‌های عملیاتی. گفتمان‌سازی شامل اطلاع‌رسانی و آموزش بهره‌برداران و مردم برای اهمیت حفاظت از خاک است که تاکنون باعث افزایش آگاهی و مشارکت شده است. در حوزه عملیاتی نیز پروژه‌های مختلفی از جمله تناسب اراضی برای ۱۱۵ هزار هکتار اجرا شده و برنامه‌های مشابه دیگری در دست پیگیری است..............././........... /. // کد43 N
ble.ir/@kajpress_ir
eitaa.com/kajpress
