الزام مرغداران برای حداقل یک دوره پرورش جوجه آرین، به رغم تمامی حمایت ها با عدم استقبال مواجه شد
کشاورزی آیندۀ جهان-20/ 03/ 1402
منصور انصاری
این مطلب همان طوری که از تاریخش پیداست، سی ام خرداد 1402 تدوین شد، ولی به دلایلی هیات تحریریه تصمیم گرفت تاریخ انتشار آن را به تعویق بیاندازد.
طی 5 سال گذشته نوشتن مطلب در مورد نژاد آرین و اینکه قادر نیست با سایر نژادهای موجود در صنعت مرغداری رقابت کند، ممنوع و جزء اسرار بود و اگر چنین تجزیه و تحلیل می شد که یک راهبرد نادرست غیراقتصادی است و به بن بست می رسد؛ باید دست کم به یک نهاد بالادست پاسخگو می بودی.
بزرگان صنعت با اینکه اذعان داشتند و تاکید می کردند که تکیه بیش از حد به این نژاد در حوزه پرورش، زیان ملی در پی دارد، ولی توصیه می کردند که فعلا خیلی زود است به آن پرداخته شود زیرا تذکر شورای امنیت ملی را در بر دارد که کسی در این باره سخنی نگوید یا مطلبی ننویسد!
گرچه نگارنده این سطور به خاطر قدمت طولانی در عرصه تجزیه و تحلیل اقتصاد سیاسی صنعت مرغداری حتی در یک پژوهش دانشگاهی به تلویح و کنایه به این موضوع پرداخته و به صراحت و با استدلال، موضوع سرمایه گذاری برای این نژاد را مقرون به صرفه و سودمند ندانسته و آن را هدررفت منابع مالی کشور قلمداد کرده، ولی واقعیت این بوده و هست که الزام مرغداران برای حداقل یک دوره پرورش جوجه آرین، به رغم تمامی تمهیدات حمایتی با شکست و عدم استقبال از سوی آنان مواجه شد.
همه مرغدارانی که مجبور بودند نژاد آرین اصلاح شده در سایت بابل کنار را در واحدهای خود به کار گیرند به خوبی از اقلام متعدد حمایتی وزارت جهادکشاورزی و البته وعده های بسیاری که عمل نشد مطلع هستند. اساس جا انداختن سرمایه گذاری برای اصلاح نژاد آرین به رغم حسن نیت و صداقت تعدادی مشخص از کوشندگان دلسوز صنعت مرغداری نیز براساس استنباطی بود که چندان مبنا و اساس درست، متقن و محتومی نداشت.
استدلال این بود که نژادهای تجاری وارداتی در حوزۀ نفوذ و اختیار موسسه بزرگ جهانی Aviagen (آویاژن) استکه یک موسسه آمریکایی انگلیسی است و اگر روزی تصمیم بگیرد مثلا نژاد تجاری Ross را در اختیار ما قرار ندهد و ما را تحریم کنند؛ کشور در تولید گوشت مرغ به شدت دچار بحران می شود و تمامی سرمایه گذاری در مرغ گوشتی از بین می رود.
این استنباط در کنار تئوری توطئه براساس برخی مشکلات فنی بانکی در یک مقطع به صورت قضاوتی نه چندان همه جانبه و دور اندیشانه شکل گرفت و شاخ و برگ زیادی به آن افزوده شد تا برسد به شورای امنیت ملی که از اراده دولت یا متخصصان دولتی نیز خارج بود و به عنوان یک ضرورت امنیتی و طی دستوری به دولت ابلاغ شد. گفته می شود در شرایط شلوغی و بحران های اوایل انقلاب، این نژاد توسط شرکت یا شخصی که چندان مسئولیتی برای خود در رابطه با منافع ملی احساس نمی کرد وارد شد و در همان مقطع نیز از توان لازم برای رقابت های جهانی تولید برخوردار نبود و به نوعی کنار گذاشته شد.
به هرحال، پس از ابلاغ این دستور به دولت، کسی انگیزه دفاع تخصصی و یا حوصله دردسر نداشت و همه می گفتند پای شورای امنیت ملی کشور در میان است، لذا تقویت و حمایت شدید با انواع و اقسام امتیازات، اعم از سهمیه اضافه دان، خرید 10درصد بالاتر از قیمت روز از پرورش دهندگان مرغ گوشتی، همچنین صدور سریع و بلامانع مجوز صادرات و لیست بلندبالایی از حمایت ها که به قاعدۀ یک فعالیت اقتصادی در تولید لطمه وارد می کند؛ پشت این نژاد قرار گرفت و ترویج و ترغیب زیادی صورت گرفت اما حکم اقتصادی بهره وری پایین، ضریب تبدیل و گوشت آوری کم و خلاصه، محدودیت افزایش وزن موجب شد که بسیاری از مرغداران با این همه امتیاز، به سوی نژاد آرین نروند هر چند مجبور بودند حداقل یک دوره آرین جوجه ریزی کنند.
این موضوع آنقدر حاد شد که دلالانی پا به عرصه تولید گذاشتند و گرفتن تاییدیه جوجه ریزی آرین با رقمی برای هر قطعه جوجه در صنعت مرغداری باب شد. یک مرغدار از استان فارس می گفت؛ به جای آرین که یک نوبت پرورش آن در سال اجباری بود، نژاد پربازده دیگری می ریختیم ولی واسطه ها برایمان مستندات تحویل مرغ آرین به کشتارگاه را اخذ و مبلغی دریافت می کردند.
نیاز به شرح و توصیف بیشتر نیست و یک نهاد ناظر مانند بازرسی کل کشور یا موسسه پژوهش های مجلس می توانند موضوع را مستند و گزارش آن را رسانه ای کنند.
در جمع بندی نهایی، حتی دستورات و دخالت های یک نهاد بالادست همچون شورای امنیت ملی هم نتوانست اقتصاد را به فرمان خود درآورد.
اینک بسیاری از مرغداران می گویند چرا باید آرین بریزیم؟ از سوی دیگر، در شرایط تنگناهای ارزی شدید و محدودیت واردات و تامین اقلام نهاده، آیا برای منافع ملی زیان بخش نیست که بخواهیم دان پربها و کم یاب را برای نژادی اختصاص دهیم که قدرت رقابت با سایر نژادهای موجود در بازار را ندارد!؟
آیا این هدررفت سرمایه ملی به شمار نمی رود که بر روشی تاکید و اصرار کنیم که ناتوانی اش در بازار و اقتصاد صنعت مرغداری تجربه شده است!؟ آیا ممکن است ما را از نظر غذایی از جمله نژادهای تجاری مرغ گوشتی تحریم کنند!
اگر هم قرار باشد دامنه تحریم ها را آنقدر گسترش دهند که موارد استثناء در حوزۀ غذا را زیرپا بگذارند و محکومیت از سوی جامعه جهانی و وجدان های بیدار جوامع بشری را به جان بخرند، خب نهاده ها و گوشت مرغ منجمد و گرم را در لیست تحریم های خود قرار می دهند.
پس باید موضوع با صبر و حوصله و دقت بیشتری دنبال می شد و در اصل، ارزیابی شتاب زده کسانی که این دست شکسته را به گردن صنعت مرغداری انداختند مورد پرسش قرار گیرد.
در شبکه های اجتماعی ما را دنبال نمایید:
