اعتبار طرح «تأمین مالی خرد» بانک کشاورزی به ۷۰۰۰ میلیارد ریال افزایش یافت
کشاورزی آینده جهان- 31/ 05/ 1404
حجت اله انصاری(جابری)
دستیابی به منابع مالی برای اقشار محروم و کم درآمد جامعه یک آرزوی بلند است؛ چرا که برای این دسته از افراد جامعه تهیه وثیقه کافی برای اخذ تسهیلات امری دشوار به نظر می رسد. امروزه تامین مالی خُرد یک اصطلاح جامع و چندبعدی است که درصدد برآوردن این آرزو برای طبقه محروم جامعه است. صنعت تامین مالی خرد هم از لحاظ تعداد مشتریان، هم از لحاظ تعداد و انواع ارائه دهندگان تامین مالی خُرد و هم از لحاظ روش ها و شیوه های تامین مالی خُرد، به صورت فزاینده ای رشد داشته است. به سادگی می توان مشاهده کرد که طی سالیان اخیر، تامین مالی خُرد به کاهش فقر، توانمندسازی فقرا، ارتقای سطح درآمدها و بهبود کیفیت زندگی میلیون ها انسان یاری رسانیده است. در این راستا بود که بانک جهانی سال ۲۰۰۵ را سال «اعتبار خُرد» اعلام کرد تا استفاده از این شیوه در جهان گسترش بیشتری داشته باشد.
اما از مهم ترین چالش های پیش روی بانک ها در تامین مالی خُرد طبقات محروم جامعه، دشواری شناسایی وضعیت متقاضیان، برقراری ارتباط، مراقبت و نظارت و اطمینان یابی از بازپرداخت تسهیلات در بین این گروه از جامعه است. در این جهت، الگوی بانکداری پیوندی سعی در پیوند مالی بین «بانک‌ها» به عنوان سازمان‌های مالی رسمی و «گروه‌های محلی» دارد تا با این پیوند، مسیر دستیابی گروه‌های هدف به خدمات مالی خرد را آسان‌تر نماید. تجربه تامین مالی خُرد با رویکرد بانکداری پیوندی در نظام بانکی ایران، تجربه ای نوپا ولی ارزشمندی به حساب می آید.
همکاری بانک کشاورزی با سازمان بهزیستی و صندوق بین المللی توسعه کشاورزی سازمان ملل (IFAD) و همچنین همکاری بانک ملی ایران و سازمان بهزیستی نمونه ای موفق از این رویکرد در تامین مالی خُرد کارآفرینان طبقه محروم جامعه به شمار می آید.
بر این اساس، بانک کشاورزی در قالب طرح تأمین مالی خرد با رویکرد بانکداری پیوندی و با هدف توانمندسازی و اشتغال زایی برای زنان روستایی و عشایری، اقدام به تأمین مالی «صندوق اعتبارات خرد زنان روستایی و عشایری» وزارت جهاد کشاورزی کرد.
بانک کشاورزی با استفاده از این ترکیب در تلاش است به مردم طبقه محروم جامعه کمک کند تا با استفاده از فرصت های خوداشتغالی و ایجاد کسب و کارهای کوچک و متوسط به استقلال معیشتی و درآمدی دست یافته و به چرخه فقر و بیکاری پایان دهند.
جمع آوری پس اندازهای خرد اعضا، مدیریت تقاضای افراد برای اخذ تسهیلات و بررسی و تصویب طرح های اعضا بر اساس توان مندی و پویایی گروه ها، برخی اقدامات گروه های خودیار است که به نحو مستقل و خودگردان اداره می شوند.
کاهش روند مهاجرت اجباری روستاییان به سوی شهرهای بزرگ، کاهش حجم بزه کاری و ناهنجاری های ناشی از بیکاری و در مجموع افزایش سطح تولید ملی از دیگر منافع اجرای این الگو برای گروه های خودیار است.
بانک کشاورزی در راستای تقویت اشتغال و توانمندسازی جوامع محلی، اعتبار طرح تأمین مالی خرد با رویکرد بانکداری پیوندی را به هفت هزار میلیارد ریال افزایش داد. این تصمیم که به تصویب هیأت مدیره این بانک رسیده، در پی جذب موفق اعتبارات و تأثیر مثبت آن بر افزایش اشتغال در جامعه روستایی اتخاذ شده است.
به گزارش روابط عمومی بانک کشاورزی، این طرح که با هدف بهبود معیشت افراد کم درآمد و با تأکید بر زنان و جوانان روستایی اجرا می شود، تاکنون بیش از ۷۵۹۰ میلیارد ریال تسهیلات به ۴۴۳۹ گروه خودیار پرداخت کرده است.
بر اساس این گزارش، طرح تأمین مالی خرد که اجرای آن از سال ۱۳۸۱ با همکاری صندوق بین المللی توسعه کشاورزی (IFAD) آغاز شد، با هدف توانمندسازی اقتصادی، ارتقای سطح معیشت و مقاوم سازی افراد کم درآمد و آسیب پذیر در برابر شوک های اقتصادی طراحی شده است. این طرح با تأکید ویژه بر زنان و جوانان روستایی، از طریق ایجاد یا توسعه کسب و کارهای خرد به اجرا در می آید. طبق آمار، بیش از ۹۵ درصد از جامعه هدف این طرح را زنان و جوانان تشکیل می دهند.
این گزارش می افزاید: این طرح بر اساس الگوی «بانکداری پیوندی» و با مشارکت سه جانبه بانک کشاورزی، سازمان بهزیستی و مؤسسه بین المللی خدمات مالی خرد (TAK) عمل می کند. در این مدل، افراد جامعه هدف با تشکیل «گروه های خودیار» به عنوان واسطه های مالی محلی، توانمند شده و زمینه دسترسی آن ها به تسهیلات بانک کشاورزی تسهیل می شود. این گروه ها پس از شکل گیری و دریافت آموزش های لازم، می توانند برای راه اندازی یا توسعه کسب و کار خود از منابع مالی طرح بهره مند شوند.
شایان ذکر است، افزایش اعتبار این طرح به هفت هزار میلیارد ریال، چشم انداز روشنی را برای توسعه بیشتر کسب و کارهای کوچک مقیاس در مناطق روستایی و حمایت از اشتغال پایدار ترسیم می کند و انتظار می رود با تخصیص منابع جدید، تعداد بیشتری از خانوارهای روستایی تحت پوشش قرار گیرند.
